REZERWAT "ŻEBRACZE" Utworzony został w 1995 roku. Powierzchnia rezerwatu wynosi prawie 45 ha, a jego otulina aż 149 ha. Leży we wsi Szczawnik na terenie leśnictwa Szczawnik (nadleśnictwo Piwniczna). Zajmuje strome stoki bocznego, południowo zachodniego grzbietu Wielkiej Bukowej (1104). Na południowy wschód od rezerwatu znajduje się szczyt Kotylniczego Wierchu (1032 m). Zachodnia granica rezerwatu przylega do drogi dostawczej prowadzącej ze Szczawnika do schroniska „Bacówka nad Wierchomlą”. Rezerwat położony jest na wysokości 697-1010 m npm. W rezerwacie dominuje drzewostan bukowo-jodłowy. Wiele drzew ma ok. 150 lat. Podobnie jak w całych Beskidach, tak i tu pojawia się powszechna tendencja wypierania jodły przez buka w drzewostanach regla dolnego. Największą powierzchnię zajmuje formacja żyznej buczyny karpackiej Dentario Glandulosae-Fagetum . W zespole tym wyróżniamy 4 warianty: typowy, wariant wietlicowo-narecznicowy z wietlicą samiczą i narecznicą krótkoostną, wariant trzcinnkowy z trzcinnkiem leśnym oraz wariant z niecierpkiem pospolitym. W runie występuje tu także objęta ochroną marzanka wonna, a ponadto gajowiec żółty. Oprócz narecznicy i wietlicy w zespole spotyka się także inne paprocie, jak np. zachyłka oszczepowata i zachyłka trójkątna. W miejscach, gdzie gleby są mniej zasobne w składniki pokarmowe, (niewielka powierzchnia rezerwatu) występuje drzewostan bukowy reprezentujący zespół kwaśnej buczyny Luzulo Nemorosae-Fagetum. Grzędy skalne porasta las jodłowy. W jego runie dominuje trzcinnik leśny. Zdecydowanie najmniejszą część rezerwatu zajmuje świerk pospolity z domieszką modrzewia europejskiego. W drzewostanie tym zupełnie nie występuje piętro runa, wyjątkowo spotykamy borówkę czarną i pojedyncze gatunki roślin charakterystyczne dla lasów bukowych – dowód, iż pierwotnie występowała tu buczyna karpacka. Sporadycznie spotykamy jaworzynę górską oraz brzosty czyli wiązy górskie. Wzdłuż potoków rozwija się zbiorowisko roślin z udziałem lepiężnika białego, żywokostu sercowatego i miesiącznicy trwałej. W górnej części potoku, płynącego wzdłuż południowej granicy rezerwatu występuje ubogie zbiorowisko łąkowe. Z wielu roślin chronionych występujących w rezerwacie, na szczególną uwagę zasługuje gnieźnik leśny, podkolan zielonawy, parzydło leśne, paprotnik kolczasty i miesiącznica trwała. W porównaniu do silnie zdewastowanych i odmłodzonych drzewostanów w otoczeniu las ten stanowi dobrze zachowany starodrzew dawnej puszczy karpackiej. Krajobrazowym walorem są liczne wychodnie skalne, jary źródliskowe i wąwozy. | ||||||